Kiểm toán nội bộ là một công việc rất quan trọng trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Công việc này cần diễn ra thường xuyên, nghiêm túc với mục đích kiểm tra, đánh giá và tư vấn độc lập, khách quan về quy trình quản trị trong doanh nghiệp. Đối với một số doanh nghiệp, công việc kiểm toán nội bộ là bắt buộc.
1. Đối tượng doanh nghiệp bắt buộc phải kiểm toán nội bộ
Những doanh nghiệp sau đây bắt buộc phải thực hiện kế toán nội bộ:
- Công ty niêm yết;
- Doanh nghiệp mà Nhà nước sở hữu trên 50% vốn điều lệ là công ty mẹ hoạt động theo mô hình công ty mẹ – công ty con;
- Doanh nghiệp Nhà nước là công ty mẹ hoạt động theo mô hình công ty mẹ – công ty con.
Đây là quy định của Nghị định 05/2019/NĐ-CP về kiểm toán nội bộ, khuyến khích các doanh nghiệp nên thực hiện kiểm toán nội bộ.
Ngoài ra, các doanh nghiệp có thể đi thuê tổ chức kiểm toán độc lập đủ điều kiện hoạt động kiểm toán theo quy định của pháp luật để cung cấp dịch vụ kiểm toán nội bộ.
Tuy nhiên, các trường hợp doanh nghiệp đi thuê tổ chức kiểm toán độc lập để cung cấp dịch vụ kiểm toán nội bộ phải đảm bảo các nguyên tắc cơ bản của kiểm toán nội bộ và các yêu cầu. Đảm bảo tuân thủ các nguyên tắc cơ bản của kiểm toán nội bộ quy định tại Điều 5, Điều 6 Nghị định 05/2019/NĐ-CP.
2. Yêu cầu đối với người làm công tác kiểm toán nội bộ
Kiểm toán nội bộ không chỉ đơn giản là một cơ quan giám sát giám sát một vấn đề kinh doanh và cờ. Nó cũng có thể hoạt động như một bộ phận tư vấn nội bộ nhằm tăng thêm giá trị cho các hoạt động của công ty.
Người thực hiện kiểm toán sẽ đưa ra những đánh giá, nhận xét, báo cáo cho giám đốc của mình về tình hình quản trị doanh nghiệp, phương hướng hoạt động cho doanh nghiệp.
Chính vì vậy, người thực hiện kiểm toán cũng phải thật ưu tú, đáp ứng yêu cầu sau:
- Có bằng đại học trở lên các chuyên ngành phù hợp với yêu cầu kiểm toán, có kiến thức đầy đủ và luôn được cập nhật về các lĩnh vực được giao thực hiện kiểm toán nội bộ.
- Đã có thời gian từ 5 năm trở lên làm việc theo chuyên ngành đào tạo hoặc từ 3 năm trở lên làm việc tại đơn vị đang công tác hoặc từ 3 năm trở lên làm kiểm toán, kế toán hoặc thanh tra.
- Có kiến thức, hiểu biết chung về pháp luật và hoạt động của đơn vị; có khả năng thu thập, phân tích, đánh giá và tổng hợp thông tin; có kiến thức, kỹ năng về kiểm toán nội bộ.
- Chưa bị kỷ luật ở mức cảnh cáo trở lên do sai phạm trong quản lý kinh tế, tài chính, kế toán hoặc không đang trong thời gian bị thi hành án kỷ luật.
- Các tiêu chuẩn khác do đơn vị quy định.
3. Mức phạt hành vi vi phạm quy định về lựa chọn doanh nghiệp kiểm toán, kiểm toán viên hành nghề thực hiện kiểm toán
Doanh nghiệp kiểm toán và người thực hiện kiểm toán cần thực hiện đúng quy định, yêu cầu nêu trên. Nếu không sẽ bị xử phạt về hành vi vi phạm với các mức sau (Theo quy định tại Điều 53 Nghị định 41/2018/NĐ-CP):
- Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với: đơn vị thuê doanh nghiệp kiểm toán trong các trường hợp doanh nghiệp kiểm toán không được thực hiện kiểm toán theo quy định pháp luật.
- Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với: đơn vị thuê doanh nghiệp kiểm toán không đủ điều kiện cung cấp dịch vụ kiểm toán theo quy định của pháp luật.
- Phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với: đơn vị được kiểm toán không thực hiện kiểm toán bắt buộc đối với báo cáo tài chính, báo cáo quyết toán dự án hoàn thành, báo cáo tài chính hợp nhất, báo cáo tài chính tổng hợp và các công việc kiểm toán khác theo quy định của pháp luật về kiểm toán độc lập và pháp luật khác có liên quan.
Tuy pháp luật không bắt buộc kiểm toán nội bộ đối với tất cả mọi doanh nghiệp. Nhưng đây là công việc có ý nghĩa quan trọng tới hoạt động doanh nghiệp.
Một báo cáo, đánh giá chính xác, khách quan sẽ giúp đưa ra phương án chính xác cho mọi hoạt động. Đặc biệt 3 đối tượng doanh nghiệp nêu trên cần thực hiện kiểm toán nội bộ.
Chúc các bạn thành công!
Xem thêm:
Tất tần tật kinh nghiệm khi làm kế toán vận tải doanh nghiê
